Spalanie stukowe - co o nim wiesz?

Czym jest spalanie detonacyjne – stukowe

Detonacyjne czy stukowe, tu różnicy nie ma, spalanie to problem w silnikach benzynowych. Formalnie nazywa się je detonacyjnym właśnie przez charakter i przebieg. W rzeczywistości jednak świetnie oddaje je słowo „stukowe”. A więc czym dokładnie charakteryzuje się osławione spalanie stukowe – detonacyjne – i dlaczego może być tak groźne dla silnika?

Jest to nieprawidłowe spalanie się mieszanki paliwowo-powietrznej, które doprowadza do wzrostu ciśnienia i temperatury wewnątrz komory spalania. Objawia się przede wszystkim podczas przyspieszania, gdy następuje wzrost obciążenia silnika. Wówczas słychać spod maski charakterystyczne, metaliczne odgłosy, które przypominają stukanie – skąd pochodzi nazwa. Niewątpliwie było większym problemem kiedyś, ale i dziś potrafi pojawić się we współczesnych autach.

Dlaczego może dojść do tego rodzaju spalania

Przyjrzyjmy się przyczynom, bo to one są najbardziej interesujące. Przebieg procesu spalania zależy od wielu czynników. Składa się na niego nie tylko rodzaj i jakość paliwa, ale także stan poszczególnych komponentów jednostki napędowej. Kluczem jest doprowadzenie do zapalenia się mieszanki paliwa i powietrza w odpowiednim momencie. Jeśli iskra pojawi się nie tam, gdzie trzeba, spalanie nie będzie już pełne.

Czy w taki sposób objawia się spalanie stukowe – detonacyjne? Dokładnie! W prawidłowo działającym motorze kąt wyprzedzenia zapłonu, a więc moment, w którym tworzy się iskra ze świecy zapłonowej, musi nastąpić około 10 stopni za górnym martwym położeniem tłoka. I teraz, jeśli do zapłonu dojdzie w nieco innym położeniu, wówczas dojdzie do spalania w zbyt dużym ciśnieniu i w efekcie będzie można usłyszeć charakterystyczne stukanie.

Czasem problemem jest zbyt późne spalanie. Mieszanka przejdzie odpowiedni punkt i dochodzi do samozapłonu resztek spalonego paliwa w dalszych częściach cylindra, gdy tłok znajduje się w położeniu dolnym. Wtedy stukanie wynika z fali uderzeniowej, która odbija się od ścianek cylindra.

Co ma liczba oktanowa paliwa do spalania stukowego?

Przy okazji warto zauważyć, że wpływ na spalanie stukowe – detonacyjne – ma liczba oktanowa paliwa. Tłumacząc to w prosty sposób, trzeba nadmienić, że jest to sposób rafinacji paliwa, który pozwala na szybsze lub wolniejsze spalanie mieszanki w komorze. Dlaczego miałoby mieć to wpływ na powstawanie lub unikanie spalania detonacyjnego?

Przede wszystkim chodzi o czas. Liczba oktanowa powinna być tak dobrana, by dany silnik przygotowywał spalanie dokładnie w tym punkcie, który jest wymagany dla układu napędowego. Przesunięcia, o czym już mówiliśmy, mogą być bardzo niebezpieczne i powodować powstawanie tego nietypowego, charakterystycznego dźwięku stukania. A do tego mogą pojawić się nieprzyjemne konsekwencje. Jakie?

Jakie konsekwencje może wywołać spalanie detonacyjne?

Skutkiem spalania stukowego – detonacyjnego – jest często uszkodzenie silnika. Jak do tego dochodzi? Najczęstszym problemem jest wypalanie denka tłoków. W ten sposób cała jednostka napędowa przestaje odpowiednio działać, tłoki przestają właściwie pracować i ulegają przepaleniu. Ryzyko dłuższego jeżdżenia ze spalaniem detonacyjnym jest naprawdę spore.

A jak pozbyć się problemu? Najczęściej powodem jest niewyregulowany lub rozregulowany zapłon, a więc najprościej będzie jego regulacja pod kątem nie tylko układu napędowego i kształtu komory spalania, ale także dobranej liczby oktanowej paliwa, które jest dostarczane do samochodu. Czasem trzeba będzie wymienić czujnik spalania stukowego czy usunięcie innych nieprawidłowości, których objawem może być to zjawisko.