Sonda lambda. Ignorowany element, o którym warto pamiętać

Gdzie się znajduje i do czego służy sonda lambda

Sonda lambda należy do układu wydechowego i zainstalowana między kolektorem wydechowym a katalizatorem (reaktorem katalitycznym). Funkcją sondy jest przekazanie jednostce sterującej odpowiedzialnej za pracę silnika informacji o procentowej zawartości tlenu w strumieniu spalin.

O optymalnej ilości tlenu w spalinach odpowiada natomiast napięcie prądu elektrycznego przechodzącego z sondy do komputera sterującego pracą silnika. Komputer ten dobiera właściwy skład mieszanki paliwowej na podstawie panujących warunków eksploatacji samochodu m.in. prędkości jazdy czy temperatury silnika.

Obecnie stosuje się trzy warianty sond: Sonda lambda zmiennonapięciowa, zmiennooporowa oraz szerokopasmowa. Sama nazwa „lambda” oznacza stosunek powietrza do paliwa w mieszance.

Jak komputer interpretuje dane przesłane przez sondę

Wartości otrzymane od sondy lambda wpływa na pracę komputera. W przypadku gdy sonda przesyła sygnał: Lambda = 1, wówczas jednostka sterująca nie dokonuje żadnych korekt. Kiedy zawartość tlenu w spalinach znajduje się na wyższym poziomie (4 – 5%) spada napięcie prądu przesyłanego do komputera, jeśli wielkość procentowa jest na niskim pułapie (do 0,5%) wówczas napięcie ulega zwiększeniu.

Modyfikacja składu mieszanki paliwowo powietrznej powoduje, że pojawiają się zmienne procesy redukcji i utleniania z udziałem tlenu które są bardzo korzystne dla jego pracy m.in.: redukuje się tlenki azotu czy utlenia się tlenki węgla (do dwutlenków węgla) i węglowodory (do dwutlenku węgla i pary). Co za tym idzie zawartość szkodliwych związków jest mniejsza i auto jest bardziej korzystne dla środowiska.

Objawy nieprawidłowej pracy sondy lambda

Standardową oznaką jest zapalenie kontrolki check engine umieszczonej na tablicy rozdzielczej, jednak ikona ta zapala się w przypadku wielu innych usterek. Zauważalnym symptomem awarii sondy jest nadprogramowe zużycie paliwa wraz ze spadkiem mocy jednostki napędowej. Ponadto paliwo spala się dopiero w układzie wydechowym co podwyższa jego temperaturę.

Zdarzają się sytuacje kiedy poziom spalania jest na optymalnym poziomie, lecz zmienia się to w czasie poruszania się w warunkach miejskich. Innymi przejawami usterki sondy lambda mogą być: samoistne zmiany prędkości obrotowej silnika, zwiększona ilość tlenków węgla i węglowodorów w spalinach bądź czarny dym z rury wydechowej.

A co gdy lambda rzeczywiście jest uszkodzona ? Po pierwsze. Sond się nie naprawia tylko ulegają wymianie. Oczywiście w początkowej fazie fachowiec musi zlokalizować gdzie znajduje się sonda. W poszczególnych przypadkach konieczny będzie dostęp do programu warsztatowego lub zaczerpnąć informacji technicznej od producenta. To pozwoli dowiedzieć się gdzie ulokowane jest gniazdko przyłączeniowe dla jej przewodu i jaki elementy należy zdemontować aby tam się dostać choć nie zawsze jest to obowiązkowe.

Oczywiście sonda lambda musi być idealnie dopasowana do modelu oraz jednostki napędowej samochodu. Ponadto sonda musi zawierać właściwą wtyczkę, średnicę i długość przewodu. Sama wymiana sondy nie należy do najdroższych usług i cena powinna się zamknąć w 50 zł. Kwota może być jednak wyższa w przypadku gdy układ wydechowy jest tak zardzewiały, że uniemożliwia to instalację nowej sondy. Wówczas konieczna będzie wymiana również  określonej części układu wydechowego.

Mamy nadzieję, że udowodniliśmy, iż sonda lambda jest potrzebnym urządzeniem, który nie tylko dobrze wpływa na działanie naszego pojazdu ale również sprzyja naszemu środowisku. Aby wydłużyć działanie sondy wystarczy regularnie sprawdzać podzespół co 30 tys. km. choć z reguły element ten wytrzymuje zdecydowanie dłuższy dystans.

Cykliczna kontrola będzie miała dobry wpływ na pracę naszego silnika, aczkolwiek należy pamiętać, że prawidłowe odczyty nie gwarantują tego, że jednostka napędowa jest w idealnym stanie.