Jak komunikować się z samochodem? Wszystko, co musisz wiedzieć o systemie OBD

OBD I i OBD II – krótka historia

Diagnostyka samochodu przez komputer pokładowy nie jest pomysłem nowym. Pierwszy system OBD, czyli tak naprawdę system autodiagnostyczny, powstał na przełomie lat 60. I 70. Inicjatorem był Kalifornijski Urząd Ochrony Zasobów Powietrza, a więc już od pierwszych chwil system miał na celu ochronę środowiska poprzez kontrolę układów w pojazdach mechanicznych.

Chciano wprowadzić automatyczny system, który miałby monitorować, czy zmiany wprowadzane w celu redukcji emisji spalin są respektowane i czy żaden układ nie powoduje zwiększonej produkcji szkodliwych substancji. W ten sposób w 1988 roku zaczął działać pierwszy OBD.

Był jednak bardzo niedokładny. Jego możliwości diagnostyczne były bardzo ograniczone, co sprawiało, że wiele osób nawet z niego nie korzystało. Sytuacja zaczęła zmieniać się wraz z nadejściem lat 90. i wprowadzeniem pierwszych norm typu Euro. Wówczas zaczęto myśleć o nowym systemie, który miałby łatwo i szybko wskazywać błędy, które wpływają na jakość spalin wydostających się z układu wydechowego. W Stanach Zjednoczonych powstał wówczas o wiele bardziej rozbudowany system OBD II, a w Europie mieliśmy jego adaptację pod nazwą EOBD. Od początku XXI wieku każdy samochód musi być w niego wyposażony.

W jakim celu wprowadzono system OBD?

No właśnie, przechodzimy do najważniejszej kwestii, czyli celowości działania. Dlaczego postanowiono poprawić autodiagnostykę samochodów? Nie chciano przecież ułatwiać życia kierowcom i utrudniać mechanikom, którzy nie mogli już mieć wyłączności na sprawdzanie, co dzieje się w silniku (ale zyskali nowe narzędzie diagnostyczne). Przede wszystkim chciano zastąpić pozapokładowe systemy diagnostyczne i wprowadzić ogólny program, który miał za zadanie skontrolować układ napędowy oraz inne systemy samochodu.

Podstawowe cele systemu OBD określiła Agencja Ochrony Środowiska EPA. To przede wszystkim:

• Zmniejszenie ogólnego poziomu emisji toksycznych związków produkowanych przez pojazdy mechaniczne;

• Redukcja czasu między wystąpieniem awarii a jej wykryciem i usunięciem;

• Łatwiejsze wykrywanie nieprawidłowości w systemach, których praca ma wpływ na emisję toksycznych spalin;

• Ustalenie regulacji prawnych mających na celu udostępnienie danych diagnostycznych oraz parametrów, które opisują pracę układu napędowego;

• Unifikacja procedur diagnostycznych w celu szybszego usuwania zagrożenia dla środowiska płynącego z nieprawidłowo działających układów samochodu.

Widać więc wyraźnie, że nadrzędnym celem w przypadku systemów autodiagnostycznych nie było przypodobanie się kierowcom i danie im większej swobody działania, ale monitorowanie, czy nasze auta nie produkują więcej szkodliwych związków niż dopuszczalne.

Czym są monitory systemów OBD

Przeglądając informacje odnośnie do autodiagnostyki, na pewno natrafisz na monitory diagnostyczne. To jedno z podstawowych pojęć odnoszące się do tego tematu. Zgodnie z definicją jest to po prostu procedura diagnostyczna, która ma na celu wykrycie uszkodzonego elementu lub całego układu, które wpływałyby na emisję szkodliwych substancji.

Wyróżniamy monitory ciągłe oraz monitory warunkowe. Każdy z nich pracuje w nieco inny sposób, a razem mają na celu skuteczne monitorowanie sytuacji w samochodzie.

Monitory ciągłe w systemie OBD odpowiada za sprawdzanie elementów monitorowanych ciągle, trwale, na stałe. To te części układu samochodu, które mogą być sprawdzane przez cały czas, niezależnie od sposobu jazdy. Są to parametry niezależne od innych monitorów. Z kolei monitory nieciągłe montowane są w elementach układu, których diagnostyka wymaga odpowiedzi od innych monitorów. Tutaj liczy się czas, bo zbieranie danych trwa nieco dłużej niż zazwyczaj. Praca niektórych monitorów jest zależna od innych oraz od sposobu pracy silnika.

System OBD – korzystaj prywatnie i profesjonalnie

Okej, załóżmy, że wiesz już, jak działa OBD, ale wciąż nie wiesz, do czego może Ci się przydać. To proste. Dzięki skanowaniu samochodu możesz wykryć potencjalne błędy w działaniu poszczególnych podukładów, a co za tym idzie po prostu zadbać o diagnostykę samochodu już nie pod kątem spalin, ale potencjalnych usterek, najczęściej silnika. Aby to zrobić i aby korzystać z systemu OBD, należy zaopatrzyć się w specjalny przekaźnik oraz dedykowany program. Taki przekaźnik może kupić każdy, system nie jest drogi, koszt to około 100 złotych.

Pierwszy krok to podłączenie przekaźnika do wyjścia OBD. Zwykle znajduje się ono gdzieś w okolicach schowka z lewej strony kierownicy. Jego charakterystyczny kształt trudno pomylić z czymkolwiek innym, więc nie powinieneś mieć problemu z wpięciem się w system. Następnie musisz połączyć się z przekaźnikiem za pomocą Bluetooth.

Najłatwiej zrobisz to z poziomu aplikacji w swoim smartfonie. Tam też wyświetlą się błędy, które ewentualnie zostaną wykryte przez system. O wiele bardziej rozbudowane są systemy używane przez mechaników. Pełna diagnoza poprzez kabel połączony do komputera i specjalny program mogą zawierać analizę szeregu różnych układów samochodu.