Automatyczna skrzynia biegów. Opis działania, ich wady i zalety

Jak używać automatycznej skrzyni biegów

Defekty automatycznej skrzyni biegów wynikają z ich nieprawidłowego użytkowania. Jednym z takich niepożądanych zachowań jest nadmierne zmienianie przełożeń, które zwiększają prawdopodobieństwo szybszej eksploatacji bądź uszkodzenia. Podstawowymi trybami są P (postój), R (jazda do tyłu), N (położenie neutralne) oraz D (jazda do przodu).

Trybu P używamy wyłącznie przy postoju samochodu i nie mamy tu na myśli postoju przed sygnalizacją świetlną. To przełożenie wybieramy w momencie, kiedy kończymy jazdę i zamierzamy wyłączyć silnik. Położenie blokuje przekładnie i zatrzymuje ją przez co jazda nawet minimalną prędkością może doprowadzić do poważnej usterki.

Opcje D i R służą do jazdy kolejno w przód i tył. Jeśli wcześniej mieliśmy wybrany tryb P, to należy w szybki sposób zmienić położenie na D. Energiczna zmiana jest bardzo wskazana zwłaszcza jeśli zależy nam na czasie. Większość przekładni z drążkiem jest skonstruowana w takim schemacie, że konieczne jest przejście przez R i N. Należy pamiętać, iż ingerencja pomiędzy R i D gdy pojazd się toczy jest niewskazana i skraca żywotność podzespołu więc przy przejściu na inny tryb koniecznie się zatrzymajcie i mając wdepnięty pedał hamulca dokonujcie zmiany przełożenia.

A do czego służy tryb N ? Z neutralnego przełożenia korzysta się najmniej i raczej powinno się go stosować w awaryjnych sytuacjach np. pchanie bądź holowanie lub innej czynności nie wymagającej pracy silnika (chyba, że mamy do czynienia z samochodem użytkowym). Niektórzy kierowcy wybierają ten tryb w celu odciążenia jednostki napędowej np. przy zatrzymaniu się na światłach, jednak odradzamy takie działanie.

Opis działania

Skrzynie automatyczne są wyposażone w hydrauliczne (klasyczne), pneumatyczne lub elektryczne przełączniki. To dzięki temu zmiana biegów jest szybsza i łatwiejsza. Przełączniki na kierownicy oraz dźwignia zmiany biegów zawierają czujniki, które monitorują prędkość obrotową wału korbowego. Sensory wysyłają sygnał do silnika elektrycznego po czym następuje poruszenie samochodu oraz wysprzęglenie podczas poszczególnych zmian biegów.

Po wysprzęgleniu należy wrzucić odpowiedni bieg, a będzie to możliwe dzięki nastawnikowi elektrycznemu. Nastawnik posiada dwa silniki elektryczne, które odpowiadają za drogę zmian biegów oraz włączenie i wyłączenie biegów. Biegi zmieniają się za pomocą dwustronnie działających siłowników tłokowych, zaś elektronika zintegrowana jest z elektrozaworami, które kontrolują przepływ czynnika hydraulicznego. Przy takim rodzaju sterowania niezbędna jest pompa ściśle współpracująca z akumulatorami ciśnienia.

Plusy i minusy korzystania z „automatu”

Kierowca, który zdecydował się na samochód z wyposażoną automatyczną skrzynią biegów, rzadko decyduje się na powrót do skrzyni manualnej. Po pierwsze dlatego, że „automat” jest wygodniejszy, a po drugie, ciężko jest zaadoptować się do takiej zmiany. Niewątpliwie zaletą automatycznej skrzyni jest wspomniana wygoda oraz fakt, że ten moduł wykonuje pracę za nas. Nie trzeba się skupiać na zmianie biegów czy obawiać się, że pomylą nam się pedały. Taki rodzaj skrzyni biegów jest szczególnie wygodny w korkach, gdyż nie trzeba manewrować sprzęgłem oraz dźwignią zmiany biegów.

Skrzynie automatyczne działają szybko i płynnie, co powoduje oszałamiającą szybkość zmiany biegów. Dodatkowym plusem jest wybór specyfikacji automatycznej skrzyni, dzięki której możliwe są odpowiednie ustawienia podzespołu do panujących warunków.

Jak niemal wszystko automat też ma wady. Jak zostało wspomniane użytkownik takiego rodzaju przekładni nie będzie chciał wrócić do manualnej wersji, w którym biegi trzeba zmieniać własnoręcznie i może ciężej przyjść przystosowanie się. O ile zmiana z manualnej na automatyczną skrzynię jest drobnostką, o tyle w odwrotnym kierunku jest już znacznie trudniej.

Gdy posiadamy już pojazd wyposażony w taki rodzaj przekładni, to musimy wyrobić sobie pewne nawyki takie jak: unikanie jednoczesnego wciskania pedałów gazu i hamulca, wrzucania w czasie jazdy luzu czy włączać biegu wstecznego lub pozycji „P” dopóki auto nie zatrzyma się całkowicie.

Nieprzystosowanie się do takich zwyczajów może doprowadzić do poważnych uszkodzeń modułu, którego naprawa i wymiana może kosztować krocie. Właśnie cena. To chyba największa wada automatycznej skrzyni biegów. Każda, nawet najmniejsza usterka może poważnie uszczuplić budżet. Oczywiście należy pamiętać o regularnej wymianie oleju, a wybór odpowiedniego oleju oraz jest znacznie trudniejszy niż w przypadku manualnej skrzyni.

Można stwierdzić, iż wygoda idzie w parze z wydatkami. Coś w tym jest, jednak należy pamiętać, że dzisiejsze automatyczne skrzynie biegów są znacznie bardziej trwałe i mnie podatne na defekty niż miało to miejsce jeszcze kilka lat temu.