Jak działają hamulce w samochodzie?
Z czego składają się hamulce we współczesnych autach
Hamulce w samochodzie pełnią funkcję zatrzymującą pojazd. Banał, ale warto sobie to uzmysłowić – są w stanie na przestrzeni kilkudziesięciu metrów wytracić prędkość z ponad stu kilometrów na godzinę! Aby wiedzieć, jak działają hamulce, trzeba przeanalizować całą budowę tego elementu. No to zaczynamy!
Tarcze hamulcowe
Element eksploatacyjny, który z czasem się zużywa. To o nie „trą” klocki, przez co ich powierzchnia się ściera. Wówczas zostawia na rancie zgrubienie – jeśli jest bardzo duże, to znak, że tarcze straciły swoje właściwości. Co ciekawe, to auta poruszające się głównie w ruchu miejskim wymagają częstszego sprawdzania stanu tarcz i klocków.
Tarcze wykonywane są z metalowych stopów, ich obróbka musi być bardzo precyzyjna. Podczas hamowania osiągają nawet 500 stopni Celsjusza, a więc muszą we właściwy sposób odprowadzać ciepło. Ich konstrukcja może być zespolona lub wentylowana. Ta druga jest droższa, ma szereg otworów, przez co jest w stanie lepiej zadbać o odpowiednio niską temperaturę. Można też postawić na jeszcze droższe tarcze nawiercane lub nacinane. Osobną kategorią są tarcze ceramiczne.
`Jeleń wtargnął na drogę w czasie przejażdżki. Motocyklista wystrzelił jak z procy - WideoCzytaj dalej
Klocki hamulcowe
Tarczę nakłada się na piastę, a o jej powierzchnię trze, zatrzymując koło w miejscu, klocek hamulcowy. Nic dziwnego, że jest to najczęściej wymieniany element całego układu hamulcowego. Nie da się odpowiedzieć na pytanie, jak działają hamulce, bez wspominania o klockach właśnie. Są niezwykle istotne. W związku z tym muszą być wykonane z dobrych materiałów i dobrane do tarcz. No i często zmieniane.
Jak często? Trudno to określić jednoznacznie. Wszystko zależy nie tylko od wybranego modelu, ale także od tego, jakie dobrano tarcze oraz jak agresywnie się jeździ. Zwykle wymienia się je raz do roku lub po około 40 tys. km przebiegu. Co ciekawe w nowoczesnych autach pojawiają się czujniki, które mają na bieżąco weryfikować zużycie tego elementu i wskazywać, czy należy je wymienić.
Standardowe klocki zbudowane są z podstawy, czyli tzw. płytki nośnej, oraz spoiwa tłumiącego wibracje i drgania. Sam element montuje się w zaciskach i tu kluczem jest właśnie spoiwo, bo przeciwdziała przegrzewaniu się. Obok spoiwa mamy także element cierny wykonany z odpornych na wysoką temperaturę i ścieranie materiałów – to właśnie on ma kontakt z tarczą.
Zaciski hamulcowe
O zacisku już wspominaliśmy. Jego zadanie jest jedno – musi dociskać klocki do tarczy. Odbywa się to za pomocą tłoczków, których ruch wywoływany jest przez płyn hamulcowy. Zwykle tłok dopycha klocki po kolei. Istnieją dwa podstawowe rodzaje zacisków:
jednotłoczkowe – wykorzystywane w większości aut jeżdżących po naszych drogach,
wielotłoczkowe – najczęściej trafiające do sportowych samochodów.
Większość tzw. zacisków pływających wykonana jest z żeliwa. Tworzywo ma wpływ na to, jak działają hamulce. Nie radzą sobie z odprowadzaniem ciepła, łatwo przenoszą też wibracje, dlatego ważne jest, by wybierać dobrej jakości klocki, które spełnią swoją rolę. W markach premium zdarza się, że stosuje się zaciski z aluminium.